Temat jadalnych kwiatów może być bliski florystom i warty poznania. Obecność kwiatów na stole w celach ozdobnych jest od dawna znana, ostatnio także dekoruje się torty weselne. Kilka lat temu floryści na jednym ze stoisk IPM w Essen dekorowali kwiatami potrawy, którymi częstowano gości. Obecnie jadalne kwiaty stają się coraz częściej wykorzystywanym dodatkiem do potraw. Należy jednak przed ich spożywaniem poznać kilka zasad.
Wszystko, co znajduje się na talerzu, czy ma kontakt z żywnością, musi być jadalne. Nawet najbardziej wyszukana kwiatowa dekoracja toru nie może zawierać niejadalnych roślin. Błędem jest myślenie, że do dekoracji dań można używać wszystkiego, bo i tak nie będzie to zjedzone.
Należy zatem wiedzieć, z których gatunków roślin mogą być pozyskiwane jadalne kwiaty. Jest około 180 gatunków, nie licząc licznych odmian, dostarczających materiału do dekorowania, ale też i przygotowywania posiłków. Kwiaty mają wiele cennych związków chemicznych, jak np. witaminy, sole mineralne, karotenoidy, flawonoidy, kwasy tłuszczowe, kwasy fenolowe, sterole, fitoestrogeny. Naukowcy uważają, że kwiaty mogą być stosowane w profilaktyce wielu chorób cywilizacyjnych, ale też we wspomaganiu ich leczenia.
Kwiaty w większości wnoszą też smak do potraw. Mogą być słodkie (pierwiosnki, floksy), kwaśne (begonie), pikantne (nasturcje), aromatyczne (róże, czarny bez), gorzkie (krwawnik). Można je dodawać do sałatek, koktajli, dresingów, deserów, zup, ciast, oliwy, masła ziołowego. Przygotowuje się z nich szaszłyki, konfitury, orzeźwiające napoje bezalkoholowe, wina i nalewki.
Dla florysty kwiaty przede wszystkim jednak są pięknym elementem dekoracyjnym. Sięgamy po rośliny ogrodowe (ozdobne i zioła) oraz tzw. chwasty, ale te z kwiaciarni, niestety, nie nadają się do spożycia, ani do kontaktu z żywnością. Wszystkie produkty przeznaczane do konsumpcji muszą być uprawiane w kontrolowanych warunkach, podobnie jak warzywa i owoce. Rygorom tym nie poddawane są kwiaty cięte, gdyż ich przeznaczenie jest zupełnie inne. W Polsce są już gospodarstwa oferujące jadalne kwiaty. Można je nawet zakupić w niektórych sklepach (nie tylko ze zdrową żywnością).
Co zatem mogą zrobić floryści potrzebujący jadalnych kwiatów? Najlepiej kupić je ze specjalistycznego gospodarstwa. Jest to, niestety, temat niszowy na giełdach kwiatowych. Innym rozwiązaniem jest własna uprawa, ale nie każdy dysponuje ogrodem i wiedzą na ten temat. Mini ogród można stworzyć w pojemnikach dla roślin sezonowych – jednorocznych, dwuletnich i trwałych niezimujących w gruncie, ale także bylin.
Zjadając kwiaty, należy unikać pyłku i dna kwiatowego, które mogą działać alergennie. Reakcje organizmu po spożyciu kwiatów są indywidualne, dlatego należy przetestować wcześniej ich działanie w małej ilości.
Jadalne kwiaty były jednym z tematów poruszonych na 3 Konferencji Naukowo-Warsztatowej Hortiterapia jako element wspomagający leczenie tradycyjne, która odbyła się 21 sierpnia 2018 roku na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. Portal ForumKwiatowe.pl był jednym z patronów medialnych konferencji, za co organizatorzy Konferencji składają serdeczne podziękowania.
Tabela 1. Rodzaje i gatunki roślin dostępne w ogrodach, których kwiaty są jadalne
jednoroczne |
aksamitka
begonia bulwiasta
chaber bławatek
celozja
dziwaczek
lewkonia letnia
maczek kalifornijski
nasturcja
ogórecznik
rumianek
słonecznik
szarłat |
bazylia
begonia stale kwitnąca
czarnuszka damasceńska
dynia
kosmos
lwia paszcza
nagietek
niecierpek
petunia
rzodkiewka
smagliczka
wrotycz maruna |
dwuletnie |
bratek
dzwonek ogrodowy
malwa różowa
stokrotka |
dziewanna
goździk brodaty
niezapominajka
wieczornik damski |
trwałe niezimujące w gruncie |
dalia
fuksja
pelargonia
srebrzeń |
frezja
mieczyk
rozmaryn |
byliny |
aster
bodziszek czerwony
czosnek aflatuneński
dzwonek
floks wiechowaty
goździk
hyzop
jeżówka
kłosowiec
koniczyna
lilia
mięta
mniszek
pierwiosnek
pysznogłówka
szafirek
wiązówka błotna
wierzbówka kiprzyca
złotnica żółta |
bluszczyk kurdybanek
cząber
czosnek niedźwiedzi
fiołek wonny
funkia
grzybienie białe
jasnota biała
jukka
knieć błotna
lawenda (krzewinka)
liliowiec
miodunka
nawłoć
piwonia
szałwia lekarska
tulipan
wiesiołek
wrzos (krzewinka)
|
krzewy |
czarny bez
kłokoczka południowa
mahonia
porzeczka złota
żarnowiec |
forsycja
lilak
perowskia
róża |
drzewa |
brzoza
głóg
jarzębina
lipa
robinia akacjowa
świerk
wiśnia piłkowana |
glicynia (pnącze)
jabłoń
klon
magnolia
sosna
tulipanowiec |