O Wschodzie,
blasku światłości wieczystej
i Słońce sprawiedliwości;
przyjdź i oświeć
żyjących w mroku i cieniu śmierci
Antyfona do Magnificat z 21 grudnia
Dziś obchodzimy święto Objawienia Pańskiego, które nazywamy potocznie świętem Trzech Króli. Na tę uroczystość w tynieckim kościele pojawiła się dekoracja, która powstała zgodnie z założeniami tynieckiej ikebany – jest zatem rodzajem symbolicznej ilustracji związanej z liturgią tego dnia. Na zamieszczonych zdjęciach można zobaczyć centralną kompozycję barokowego ołtarza, w otoczeniu patronów opactwa i parafii, świętych Apostołów Piotra i Pawła oraz kompozycję przy krzyżu ołtarzowym. Jak rozumieć symbolikę kompozycji?
Kompozycja centralna
Antyfona umieszczona na wstępie tego tekstu jest kluczem do rozumienia centralnej kompozycji.
W trzech mędrcach szukających nowo narodzonego króla żydowskiego
wschód idzie na zachód
by dotrzeć aż do Wschodu
wróci inną drogą
(Msza z kolędą)
Prowadzi ich tajemnicza gwiazda, która znika gdy docierają do Jerozolimy i pytać muszą przywódców, arcykapłanów i uczonych ludu, bo z pomocą tych poszukiwaczy prawdy z daleka Bóg szuka wiary Wybranego Narodu. Rozwijają zwoje i znajdują miejsce: Betlejem judzkie.
Gdy już wie król Herod i Jerozolima – gwiazda wraca. Wskazuje dom z dala od królewskiego dworu. W Dziecięciu rozpoznają: Króla, Boga i Człowieka, który przejdzie przez bramę śmierci.
Tło z 4. niedzieli Adwentu i Bożego Narodzenia – niebo wstającego dnia.
Naczynie z czarnego szkła w swoim kształcie pachnie dalekim wschodem.
Wachlarz żółtopomarańczowy – słońce.
Kosodrzewina – Bóstwo Jezusa Chrystusa.
Poinsecja – Jego Człowieczeństwo.
Pęd anemonu japońskiego z owocnikami:
nad wachlarzem – gwiazda prowadząca mędrców;
pod poinsecją – wskazuje Władcę gwiezdnych obrotów.
W kolorach frezji nawiązanie do darów mędrców:
żółty – złoto,
biały – kadzidło,
fioletowy – mirra.
Wschód jest tu!
Kompozycja pod krzyżem
Konary sosny, to rozpoczęty rysunek klepsydry.
Jej dolna część jest już wypełniona, bo Wcielenie Syna Bożego jest rozpoczęciem
dzieła zbawczego.
Obok czerwonej poinsecji – Człowieczeństwo Chrystusa,
pęd kosodrzewiny wskazuje na Jego Bóstwo.
Białe frezje (w połowie wysokości krzyża) – gwiazda wskazująca poszukiwane Dziecię.
Klepsydrę na górze zamknie śmierć Chrystusa na krzyżu w Wielki Piątek.
Utrwali ona węzeł Nowego i Wiecznego Przymierza zawiązany przez Wcielenie.
autor: o. Hieronim St. Kreis OSB