Vincent van Gogh – Dwa ścięte słoneczniki; 1887; 42×61; olej,/płótno
Zanim nadejdzie czas wytłaczania wina, na progu jesieni żegnają nas wzniesione dumnie ku słońcu słoneczniki. Naukowy opis mówi nam, że to rośliny z rodzin astrowatych z liśćmi pojedynczymi, z kwiatami zebranymi w koszyczki, z kwiatami języczkowymi oraz wewnętrznymi kwiatami rurkowatymi, a ich owocami są niełupki. W ujęciu artystycznym są one na tyle interesujące, że zajęły oczy i wyobraźnie wielkich malarzy, min. Vincenta van Gogha i Claude’a Moneta.
„Słoneczniki” są jedną z najpopularniejszych i rozpoznawalnych obrazów van Gogha, stworzył ich 11 (4 podczas pobytu w Paryżu, 7 w Arles) Mimo, iż symbolika martwych natur oznacza kruchość i nietrwałość ludzkiego życia, pod koniec XIX wieku kojarzony był z radością życia oraz idealizmem, używano go jako ciętą roślinę dekoracyjną.
Vincent van Gogh „Martwa natura: wazon z dwunastoma słonecznikami”, Arles, 1888; 92 x 73; olej/płótno
Van Gogh, holenderski mistrz postimpresjonizmu, właśnie w pierwszych seriach „Słoneczników” dał się poznać jako wspaniały kolorysta. W serii „Dwa ścięte słoneczniki”, które zdradzają już ów niepokój krótkiego żywota, można dostrzec dynamizm kolorystycznej treści, odwagę w sposobie pociągnięcia pędzla (impast), nieco kaligraficznego, dziecięcego. Intensywne słoneczniki możemy oglądać na tle różnorodnym, natomiast zapadają w pamięć „Dwa ścięte słoneczniki (III)” z 1887 r. namalowane w Paryżu, których niesamowite niebieskie tło stanowi kolor dopełniający do zestawu żółcieni. W liście do É. Bernarda z 21 sierpnia 1888 pisał: “Myślę właśnie o dekoracji mojego studia pół tuzinem obrazów ze słonecznikami. Dekoracji, na której surowe lub przełamane żółcienie wybuchną na tle różnych błękitów tła, od najbledszego Veronese do błękitu ciemnego, oprawione w cienkie ramy z listew, pomalowane pomarańczową farbą ołowiową.” O ile seria pierwsza zachwycała życiem i przywoływała ciepło, jasność słońca, tak seria druga zdradzała objawy depresyjnych nastrojów artysty. Aktualnie obrazy van Gogha staja się ciemniejsze, bowiem biała farba, która została użyta do rozjaśnienia żółtego koloru na obrazach , w tym właśnie na słynnych “Słonecznikach”, powoduje z upływem czasu ciemnienie barwy, żółcień staje się brązowa (wg pisma “Analytical Chemistry”).
W 1881 roku, francuski impresjonista, Claude Monet również zachwycił się słonecznikami, obraz z nimi należy do cyklu kwiatowego. Kwiaty te były odpowiednim przedmiotem do wywołania wrażeń ulotnej gry światła i koloru, artysta oddał swoją subiektywną wizję postrzegania martwej natury.
Jeszcze wcześniej, bo w XVII wieku panowała moda na przedstawianie słoneczników w sztuce, np. w rzeźbiarstwie (motyw słonecznika w dekoracjach w pałacu w Wilanowie). Historia sztuki pokazuje, że roślina ta jest tematem wizualnie wdzięcznym z istotnym przesłaniem symbolicznym – podobnie jak twarz antycznej Klytii tarcze słonecznika zwracają się z tęsknotą w kierunku promieni słońca.
Claude Monet – Bukiet słoneczników; 1881; 81×101; olej/płótno
W Polskiej Szkole Florystycznej w ramach przedmiotu „środki wyrazu twórczego” uczestnik zajęć zostaje wprowadzony w zagadnienia min. związane ze znaczeniem barw, elementami kompozycji plastycznej i ich oddziaływaniem na obserwatora. Wybrane zagadnienia z historii sztuki oraz praktyczne ćwiczenia rysunku przypominają, że florystyka to nie tylko rzemiosło, ale i sztuka.
autor: Ewelina Fordońska
Wykładowcy Polskiej Szkoły Florystycznej
Dostarczamy treści dla florystów, właścicieli kwiaciarń i freelancerów. Masz coś do powiedzenia o florystyce i chcesz się tym podzielić z innymi miłośnikami kwiatów? Dowiedz się jak dołączyć do grona autorów. O autorach forumkwiatowe.pl
