Ilex aquifolium
Gatunek krzewu z rodziny ostrokrzewowatych. Występuje naturalnie w Europie i Afryce. Rośnie jako roślina podszytowa różnych drzewostanów liściastych. Jest szeroko rozpowszechniony w uprawie w Europie Zachodniej i w Ameryce Północnej jako roślina ozdobna. I jest jedną z bardziej znanych w Europie roślin Bożego Narodzenia. W Anglii nazywany jest: holly, common holly, English holly, Christmas holly.
foto: Przemysław Tomczyk
To co my najczęściej używamy we florystyce to pędy z liśćmi lub tylko z owocami.
Owoce są kuliste lub elipsoidalne, najczęściej krwistoczerwone, nieduże, trujące dla ludzi. Dostępne w tej chwili jako materiał cięty są kolory owoców od kremowo białego przez żółty, pomarańczowy aż do tradycyjnego czerwonego. Dojrzałe owoce utrzymują się na gałązkach w ciągu zimy.Ostrożnie należy stosować owoce ostrokrzewu kolczastego, bo te mogą spowodować wymioty i biegunkę.
Ilex ma zastosowanie jako roślina cięta, ale bardzo lubiana jest również w ogrodach ze względu na to, że jest zimozielona. Ja w swoim ogrodzie mam dwie odmiany. Rośnie dość wolno dlatego też tnę z dużą ostrożnością i jeśli mogę kupić, to wolę kupić.
Roślina jest też stosowana w ziołolecznictwie i medycynie ludowej. Jednak z owoców ostrokrzewu kolczastego należy korzystać ostrożnie, bo te mogą spowodować wymioty i biegunkę.
Ciekawostki:
- Ostrokrzew był przedmiotem kultu w wielu religiach i w mitologii. Był świętym drzewem Saturna i Marsa, związanym z żywiołem ognia, był poświęcony celtyckiemu bogu światła oraz bogini obfitości.
- Jest jednym z dziewięciu świętych drzew używanych do palenia rytualnych ognisk celtyckich.
- Według przesądów ludowych ostrokrzew jest drzewem zapewniającym ochronę, często wykorzystywanym jako zaklęcie przeciw piorunom, sadzi się je przy domu w charakterze strażnika. Uważa się, że zabezpiecza przed trucizną, złymi duchami i złymi czarownikami, jak również odpędza niebezpieczne dzikie zwierzęta.
- Magiczne właściwości ostrokrzewu znajdują także wyraz w literaturze. Różdżka Harry’ego Pottera, zrobiona była z drzewa ostrokrzewu.
foto: Przemysław Tomczyk